ارزش کل قفل شده (TVL) در دیفای چیست؟

پروژه‌های مختلف فعال در حوزه اقتصاد غیر متمرکز یا دیفای (DeFi) موفقیت‌های بزرگی در سال گذشته به دست آوردند. پلتفرم‌های مختلفی مثل صرافی‌های غیر متمرکز (DEX)، پلتفرم‌های وام‌دهی و همچنین ییلد فارمینگ توانستند به سرعت مورد توجه کاربران و سرمایه‌گذاران قرار بگیرند. یکی از خصوصیات مهم پروتکل‌های دیفای که مبنای رتبه‌بندی آنها است، ارزش کل قفل شده (TVL) نام دارد. در این مقاله قصد داریم به معرفی و شرح کامل این شاخص که البته به آن سرمایه قفل شده هم می‌گویند، بپردازیم.

ارزش قفل شده (TVL) چیست؟

ارزش کل قفل شده (TVL) به کل ارزش دارایی کریپتویی واریزشده در یک پروتکل اقتصاد غیر متمرکز (دیفای) گفته می‌شود. این معیار از زمان معرفی به یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین معیارها برای توصیف بزرگی و موفقیت یک پروژه فعال در این حوزه از صنعت کریپتو تبدیل شده است.

سرمایه قفل شده در واقع شامل همه کوین‌هایی می‌شود که در بخش‌های مختلف به یک پروتکل دیفای واریز شده است. این بخش‌ها عبارتند از:

• استیکینگ
• وام‌دهی
• استخرهای نقدینگی

نکته مهم اینجا است که این شاخص مقدار سودی را که از واریز این کوین‌ها به دست می‌آید شامل نمی‌شود، بلکه فقط ارزش کل دارایی‌های واریزشده در پروتکل را به نمایش می‌گذارد.

ارزش کل قفل شده یک پروژه فقط با واریز یا برداشت دارایی در یک پروتکل دیفای تغییر نمی‌کند، بلکه این شاخص به صورت پیوسته و بر مبنای نوسان ارزش دلاری همه دارایی های قفل شده در آن پروژه تغییر می‌کند. ممکن است بخشی یا همه سرمایه قفل شده در یک پروژه با توکن بومی همان پروتکل باشد. از این رو وقتی ارزش دلاری توکن یک پروتکل دیفای افزایش می‌یابد، مقدار TVL آن هم زیاد خواهد شد.

سرمایه‌گذاران برای ارزیابی ارزش حدودی توکن بومی یک پروژه دیفای و تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری در آن، می‌توانند به مقدار ارزش کل قفل شده آن نگاهی بیندازند. مارکت کپ یا ارزش بازار یک توکن ممکن است از TVL آن پروژه بیشتر یا کمتر باشد.

مجموع سرمایه قفل شده همه پروتکل‌های دیفای فعال در بین سال‌های 2020 تا 2021 افزایش چشمگیری داشته است. بنا بر داده‌های شرکت تحلیلی DeFiLlama، مجموع TVL همه پلتفرم‌های دیفای در ابتدای سال 2020 حوالی 630 میلیون دلار بود. بیش از نصف این مقدار فقط در یک پروتکل MakerDAO قفل شده بود. مجموع ارزش کل قفل شده در این حوزه تا پایان سال 2021 به عدد خیره‌کننده 241 میلیارد دلار رسید.

MakerDAO توانست جایگاه خود را در بین برترین پروتکل‌های دیفای و در کنار Curve و Aave حفظ کند. تا پایان سال 2021، TVL هر کدام از این پروژه‌ها به بیش از 10 میلیارد دلار رسید.

لازم به ذکر است که پروتکل‌های دیفای هم می‌توانند فقط در یک شبکه بلاکچین فعالیت کنند و هم فعالیت خود را به چندین بلاکچین گسترش دهند. اگر یک پروتکل در چندین بلاکچین فعال باشد، مقدار ارزش کل قفل شده هر یک از بلاکچین‌ها مستقل خواهد بود. اتریوم بزرگ‌ترین بلاکچین حوزه دیفای از نظر TVL است و تقریباً نیمی از حجم کل دارایی‌های حوزه دیفای در این شبکه قرار دارد.

سخن پایانی

اقتصاد غیرمتمرکز (دیفای) یکی از مهم‌ترین کاربردهای تکنولوژی بلاکچین است. این حوزه در سال‌های اخیر به قدری رشد داشته است که بانک‌های مرکزی مختلف سراسر جهان، نگرانی خود را مبنی بر تصرف جایگاه خود توسط پلتفرم‌های فعال در این حوزه ابراز کرده‌اند.

آینده روشن و پتانسیل‌های بسیار زیاد این حوزه باعث شده است که سرمایه‌گذاران کریپتویی، تمایل زیادی برای خرید توکن‌های پلتفرم‌های فعال در دیفای داشته باشند. ارزش کل قفل شده هر پروژه، یکی از شاخصه‌هایی است که هر سرمایه‌گذاری قبل از خرید توکن‌های DeFi به آن توجه می‌کند.

بدیهی است که TVL بالاتر، نشان‌دهنده تمایل بیشتر سرمایه‌گذاران به یک پروژه و در نتیجه آینده بهتر آن است. گرچه سرمایه قفل شده برخی از پروتکل‌های تازه‌تأسیس ممکن است بسیار اندک باشد، ولی در مدت کوتاهی جهش‌های عظیمی را ثبت می‌کند.