همه چیز در مورد سفارش میکر و تیکر

اگر سری به صرافی‌های ارز دیجیتال زده باشید، احتمالاً اصطلاحات سفارش میکر و تیکر به گوش شما خورده است. روزبه‌روز حجم معاملات دنیای ارزهای دیجیتال افزایش پیدا می‌کند. افراد زیادی قصد خرید رمزارز دارند و عده زیادی هم به دنبال مشتری برای توکن‌های خود می‌گردند. Maker و Taker دو طرف یک معامله هستند. صرافی‌ها تلاش می‌کنند تا بستر را برای به توافق رسیدن این دو گروه فراهم کنند و معاملات بیشتری در بازار ارزهای دیجیتال انجام شود.

بازارساز و بازارگردان چیست؟

بازارها از ایجادکنندگان یا سازندگان معامله (Maker) و همچنین گیرندگان یا پذیرندگان معامله (Taker) تشکیل شده‌اند. سازندگان یا سفارش میکرها پیشنهاد انجام یک معامله را با ارقام مشخصی ایجاد می‌کنند. برای مثال سفارشی برای فروش ۱ واحد بیت کوین در قیمت ۱۵ هزار دلار ایجاد می‌شود. زمانی که بیت کوین به قیمت ذکرشده برسد، سفارش پردازش خواهد شد.

کسانی که معاملات سریع یا فوری انجام می‌دهند، گیرنده یا سفارش تیکر نامیده می‌شوند. در حقیقت تیکرها سفارش‌های ایجادشده توسط میکرها را نهایی می‌کنند.

صرافی‌ها نقشی کلیدی در دور هم جمع شدن تیکرها و میکرها دارند. اگر این پلتفرم‌های معاملاتی نباشند، معامله‌گران باید از طریق شبکه‌های اجتماعی به دنبال مشتری برای دارایی‌های خود بگردند!

نقدینگی چیست و چه ارتباطی با سفارش میکر و تیکر دارد؟

قبل از اینکه در مورد سفارش میکر و تیکر صحبت کنیم، باید مفهوم نقدشوندگی را به خوبی بشناسیم. زمانی که گفته می‌شود یک دارایی قدرت نقدشوندگی بالایی دارد، منظور آن است که سرمایه مورد نظر به راحتی قابل فروش و نقد شدن است. در طرف مقابل دارایی با قدرت نقدینگی کم به سختی فروخته خواهد شد.

یک شمش یا قطعه طلای آب‌شده قدرت نقدینگی بسیار بالایی دارد؛ زیرا می‌توان به راحتی آن را به پول نقد و ارز فیات تبدیل کرد. در طرف مقابل یک شیء عتیقه یا زمین کشاورزی قدرت نقدینگی بسیار کمتری دارد. فروختن این دارایی‌ها کار چندان راحتی نیست؛ حتی اگر ارزش بسیار زیادی داشته باشند. قدرت نقدینگی یک دارایی را میزان محبوبیت و مقبولیت و البته کاربردی بودن آن مشخص می‌کند.

در بازارهای مالی نیز مفهوم نقدینگی نقش پررنگی دارند. بازار نقدینگی به بستری گفته می‌شود که در آن امکان خرید و فروش دارایی‌ها با قیمتی منصفانه و در زمان اندک وجود دارد. در این بازارها تقاضای زیادی برای خرید دارایی وجود دارد و در طرف مقابل حجم عرضه نیز قابل توجه است.

در چنین بازارهایی خریداران و فروشندگان به راحتی یکدیگر را پیدا می‌کنند و رقابت شدیدی بر سر قیمت پیشنهادی به وجود نخواهد آمد؛ زیرا کمترین سفارش فروش یا قیمت درخواستی فاصله زیادی با بالاترین سفارش خرید یا قیمت پیشنهادی ندارد.

بدین ترتیب معاملات به سرعت انجام می‌شود و تفاوت بسیار اندکی میان قیمت خرید و قیمت فروش وجود دارد. در این بازارها تفاوت قیمت خرید و فروش را bid-ask spread می‌نامند.

در طرف مقابل، شاخص bid-ask spread در بازارهایی با قدرت نقدینگی کم گاهی بسیار زیاد است. در این بازارها تقاضای چندانی برای خرید یا فروش وجود ندارد. بنابراین زمانی که یک فرد سرمایه خود را برای فروش قرار می‌دهد، ممکن است تا مدت‌ها پیشنهاد منصفانه‌ای دریافت نکند. همچنین اگر کسی به دنبال خرید دارایی باشد، ممکن است در نهایت مجبور شود رقمی بیش از قیمت منصفانه بپردازد.

 سفارش Maker و Taker در بازار ارزهای دیجیتال

سفارشات در صرافی‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند:

• سفارش میکر (Maker)
• سفارش تیکر (Taker)

سفارش میکر

صرافی‌ها معمولاً ارزش یک دارایی در بازار را با استناد بر دفترچه سفارش‌ها (order book) مشخص می‌کنند. در دفترچه سفارش‌ها تمام پیشنهادات کاربران برای خرید و فروش دارایی ثبت می‌شود. برای مثال زمانی که سفارشی برای فروش ۸۰۰ بیت کوین با قیمت ۴ هزار دلار ثبت می‌شود، در دفترچه سفارش‌ها ثبت می‌گردد و صرافی منتظر می‌ماند تا قیمت BTC به رقم مورد نظر برسد. سپس سفارش به جریان می‌افتد و خریداران می‌توانند بیت کوین‌های عرضه‌شده را خریداری کنند.

سفارش میکر باید پیشنهاد فروش خود را قبل از تحقق اهداف در دفترچه سفارش‌ها ثبت کند. در مثال قبل سفارش باید قبل از رسیدن بیت کوین به قیمت ۴ هزار دلار ثبت شده باشد. می‌توان صرافی‌های ارز دیجیتال را به یک بازار مواد غذایی تشبیه کرد که قفسه‌هایش را در اختیار تولیدکنندگان صنایع غذایی قرار می‌دهد. شما با اجاره قفسه‌ها می‌توانید محصول (دارایی) خود را به کاربران عرضه کنید.

معمولاً شرکت‌های بزرگ و تریدرهای حرفه‌ای و ثروتمند (نهنگ‌ها) نقش بازارساز یا سفارش میکر را بر عهده می‌گیرند. البته معامله‌گران مبتدی نیز می‌توانند با ثبت سفارش‌هایی که فوراً نهایی نمی‌شوند، تبدیل به Maker شوند.

سفارش تیکر

اگر دوباره به مثال فروشگاه برگردیم، افرادی که موجودی‌ها را از قفسه‌ها برمی‌دارند، سفارش تیکر یا گیرنده نامیده می‌شوند؛ با این تفاوت که در صرافی‌ها به جای اینکه قوطی‌های کنسرو برداشته شود، سفارش‌های فروش رمزارزها دریافت خواهد شد.

زمانی که به عنوان یک سفارش میکر معامله‌ای را در دفترچه سفارش‌ها ثبت می‌کنید باعث افزایش نقدینگی صرافی خواهید شد. در این حالت تیکرها گزینه‌های بیشتری برای خرید دارایی خواهند داشت. در طرف مقابل زمانی که به عنوان یک سفارش تیکر معامله را نهایی می‌کنید، نقدینگی صرافی را کاهش می‌دهید. به این فعالیت‌ها Market Order گفته می‌شود. مارکت اوردر یا پیشنهادات بازار درخواست‌های ثبت‌شده توسط سفارش میکر و تیکر برای خرید و فروش دارایی در دفترچه سفارش‌ها است.

کارمزد سفارش میکر و تیکر

بسیاری از صرافی‌ها بخش قابل توجهی از درآمدهای خود را از طریق کارمزدهای معاملاتی تأمین می‌کنند. در حقیقت سفارش میکر و تیکر باید مقدار کمی از رقم معامله را به عنوان کارمزد به صرافی پرداخت کند. این مقدار در صرافی‌ها همیشه یکسان نیست و معمولاً با توجه به رقم معامله تعیین می‌شود. البته برخی صرافی‌ها نیز کارمزدهای ثابت و معینی برای پردازش سفارش‌ها تعیین کرده‌اند که ربطی به حجم معامله ندارد.

سرمایه‌گذاران نیز ترجیح می‌دهند فعالیت‌های تجاری و معاملاتی خود را در صرافی‌هایی با نقدینگی بالا انجام دهند. در اغلب پلتفرم‌های معاملاتی سفارش تیکر باید کارمزد بیشتری نسبت به سفارش میکر بپردازد. Takerها باعث کاهش حجم نقدینگی صرافی می‌شوند و این موضوع در نهایت به امتیاز پلتفرم لطمه خواهد زد.

نمونه یک جدول کارمزدی را در تصویر بالا مشاهده می‌کنید. صرافی‌ها جداولی برای تعیین کارمزدها طراحی می‌کنند. اگر قصد سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال را دارید یا می‌خواهید وقت و انرژی خود را صرف ترید کنید، حتماً جداول کارمزد صرافی‌های مختلف را بررسی کنید.

خلاصه مطلب

سفارش میکر کاربری است که پیشنهادی برای انجام معامله در صرافی ثبت می‌کند. سفارش تیکر نیز فردی است که پیشنهادی را می‌پذیرد و معامله را نهایی می‌کند. Makerها نقدینگی را ایجاد می‌کنند و Takerها معاملات را به سرانجام می‌رسانند.

صرافی‌ها تلاش می‌کنند که سفارش میکر و تیکر بیشتری جذب کنند. البته بازارسازها یا میکرها سودآوری بیشتری برای صرافی‌ها دارند. به همین دلیل کارمزدهای تعیین‌شده برای Maker ها معمولاً کمتر است. هر چه صرافی بازارسازهای بیشتری جذب کند، حجم نقدینگی بالاتری خواهد داشت و در نتیجه امتیاز بهتری از کاربران دریافت خواهد کرد.  با این حال تمام پلتفرم‌های معاملاتی برای نهایی شدن یک معامله به هر دو گروه نیاز خواهند داشت.