آربیتراژ مثلثی چیست؟ چگونه از آن در بازار ارزهای دیجیتال استفاده کنیم؟

اگر در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت دارید، احتمالاً نام آربیتراژ (Arbitrage) به گوشتان خورده است. آربیتراژ یک استراتژی معاملاتی است که در آن، معامله‌گر از اختلاف قیمت دارایی‌ها سود می‌برد. این استراتژی انواع مختلفی دارد که یکی از پیچیده‌ترین آنها، آربیتراژ مثلثی (Triangular arbitrage) است؛ مدلی که بر اساس اختلاف قیمت بین سه دارایی عمل می‌کند. به این صورت که، معامله‌گر دارایی اول را با دومی، دومی را با سومی و در نهایت، سومی را با اولی مبادله می‌کند تا از تفاوت قیمت‌ آنها سود ببرد. برای آشنایی بیشتر با استراتژی آربیتراژ مثلثی و نحوه استفاده از آن در بازار ارزهای دیجیتال، با ما در ادامه این مطلب همراه باشید.

خرید ارز دیجیتال با ۱۰ هزار تومان!

تو صرافی ارز پلاس میتونی فقط با ۱۰ هزار تومان و با کارمزد صفر، همه ارزهای دیجیتال رو معامله کنی!

همین الان شروع کن

تبلیغات

آربیتراژ چیست؟

آربیتراژ یک رویکرد معاملاتی است که ناکارآمدی بازار و اختلاف قیمت‌ها را به فرصت‌های مالی تبدیل می‌کند. آربیتراژ انواع مختلفی دارد که از جمله آنها می‌توان به آربیتراژ ساده (Simple arbitrage)، آربیتراژ فرامرزی (Cross-border arbitrage)، آربیتراژ همتا به همتا (Peer-to-peer arbitrage) و آربیتراژ مثلثی، اشاره کرد. هدف همه این روش‌ها، بهره‌مندی و کسب سود از اختلاف قیمت دارایی‌ها در بازار است.

در حالی که در اکثر روش‌های آربیتراژ، معاملات بر اساس دو بازار یا دو دارایی انجام می‌شود، آربیتراژ مثلثی از تفاوت قیمت سه کلاس دارایی استفاده می‌کند.

آربیتراژ مثلثی چیست؟

همان‌طور که گفته شد، در آربیتراژ مثلثی از اختلاف قیمت بین سه دارایی مختلف، برای مثال سه ارز دیجیتال در بازار کریپتو، استفاده می‌شود. روش انجام معامله در این استراتژی به این صورت است که: معامله‌گر یک ارز دیجیتال را با رمزارز دوم، رمزارز دوم را با رمزارز سوم و در نهایت، رمزارز سوم را با رمزارز اول مبادله می‌کند. این کار تا زمانی که اختلاف قیمت وجود داشته باشد، تکرار می‌شود.

البته این کار به این سادگی‌ها هم نیست و استفاده موفقیت‌آمیز از آربیتراژ مثلثی مستلزم شناسایی تفاوت قیمت، مبادله جفت دارایی‌های مختلف به طور همزمان و مدیریت ریسک درست، است. از طرفی، از آنجایی که بازار ارزهای دیجیتال به بی‌ثباتی مشهور است، قیمت‌ها به سرعت در حال نوسان هستند. بنابراین، معامله‌گران باید معاملات آربیتراژ مثلثی را به سرعت انجام دهند.

نحوه استفاده از استراتژی آربیتراژ مثلثی در بازار کریپتو

فرض کنید یک معامله‌گر باتجربه، متوجه اختلاف قیمت سه دارایی رمزارزی مختلف، برای مثال، بیت کوین (BTC)، اتریوم (ETH) و تتر (USDT)، شده است. اما چگونه می‌توان گفت که فرصت آربیتراژ مثلثی وجود دارد؟

این معامله‌گر در ابتدا با تترهای خود ۵۰ هزار دلار بیت کوین می‌خرد. سپس، از بیت کوین برای خرید اتریوم استفاده می‌کند. و در نهایت، با استفاده از اتریوم دوباره تتر می‌خرد. اگر ارزش تترهای نهایی به طور قابل‌توجهی با سرمایه اولیه ۵۰ هزاری دلار تفاوت داشته باشد، در این صورت می‌توان گفت که این معامله‌گر توانسته از این فرصت آربیتراژ به خوبی استفاده کند.

همان‌طور که گفته شد، در این استراتژی، تریدرها باید معاملات مورد نظر خود را با سرعت بالایی انجام دهند تا بتوانند سود قابل‌توجهی از اختلاف قیمت‌ها به دست آورند. همچنین، بسته به تفاوت قیمت‌ها، معامله‌گران می‌توانند از استراتژی‌های مختلفی برای کسب سود استفاده کنند؛ برای مثال، «خرید-خرید-فروش» یا «خرید-فروش-فروش».

در شکل زیر، نمونه‌ای از استراتژی «خرید-خرید-فروش» با سه ارز دیجیتال تتر، بیت کوین و اتریوم را مشاهده می‌کنید:

در این مثال، معامله‌گر در ابتدا با ۵۰ هزار تتر، ۱ بیت کوین می‌خرد. سپس، با ۱ بیت کوین خود اقدام به خرید ۱۵ اتریوم می‌کند و در نهایت، ۱۵ اتریوم خود را با قیمت ۵۲ هزار دلار می‌فروشد. به این ترتیب، این معامله‌گر ۲ هزار تتر سود می‌کند. برای کسب سود بیشتر، این معامله‌گر باید این مراحل را با سرعت بالایی تکرار کند.

در مقابل، در استراتژی «خرید-فروش-فروش»، معامله‌گر باید با استفاده از سرمایه خود در قالب تتر، ابتدا بیت کوین را با قیمت کمتر خریداری کند. سپس، بیت کوین را با قیمت بالاتری در ازای اتریوم بفروشد و در نهایت، اتریوم‌های خود با قیمتی بالاتر در ازای تتر به فروش برساند.

بنابراین، آربیتراژ مثلثی یک استراتژی پیچیده و وابسته به زمان و سرعت عمل است که اجرای دستی آن ممکن است دشوار باشد. از این رو، بسیاری از آربیتراژورها از ربات‌های معاملاتی استفاده می‌کنند. این ربا‌ت‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که اختلاف قیمت‌ها را تشخیص و فرآیند آربیتراژ مثلثی را به صورت خودکار انجام می‌دهند. بنابراین، در صورت استفاده از ربات‌های معاملاتی، معامله‌گران حتی زمانی هم که بازار را زیر نظر ندارند، کمتر فرصتی را از دست می‌دهند.

مزایای استراتژی آربیتراژ مثلثی در بازار کریپتو

از جمله مهم‌ترین مزایای استفاده از استراتژی آربیتراژ مثلثی در بازار ارزهای دیجیتال، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

بهره‌مندی از فرصت‌های مالی

معامله‌گران آربیتراژ مثلثی در مقایسه با معامله‌گرانی که در یک بازار واحد معامله می‌کنند، فرصت بیشتری برای کسب درآمد دارند. در واقع، معامله‌گرانی که بتوانند این نوع معاملات را شناسایی و اجرا کنند، می‌توانند علاوه بر تغییرات قیمت‌ها، از اختلاف قیمت‌ها نیز سود ببرند.

کاهش ریسک

از لحاظ تئوری، آربیتراژورها می‌توانند ریسک خود را بین چندین دارایی تقسیم کنند. تنوع بخشیدن به ریسک می‌تواند به کاهش تأثیر تغییرات قیمت کمک کند، به ویژه در بازار بی‌ثبات ارزهای دیجیتال که قیمت‌ها به سرعت تغییر می‌کنند. البته، معامله‌گرانی که معاملات آربیتراژ مثلثی انجام می‌دهند، همچنان باید از استراتژی‌های مدیریت ریسک استفاده کنند.

افزایش نقدینگی بازار

از آنجایی که آربیتراژ مثلثی شامل سه جفت معاملاتی است، فعالیت معاملاتی در بازار و به طور بالقوه، نقدینگی در بازار را افزایش می‌دهد. نقدینگی بازار، توانایی خرید یا فروش یک دارایی رمزارزی را بدون تأثیر بر قیمت آن ارزیابی می‌کند. بنابراین، بالا بودن آن نشانه سلامت بازار است. بازارهای با نقدینگی بالا، نوسانات کمتری دارند، ریسک‌هایی مانند اسلیپیج (slippage) در آنها کمتر است و در نتیجه، معاملات سودآورتر هستند.

بهبود کارایی بازار

مانند دیگر روش‌های آربیتراژ، آربیتراژ مثلثی نیز اختلاف قیمت در بازار را هدف قرار می‌دهد و آن را اصلاح می‌کند. این موضوع می‌تواند به ثبات قیمت‌ها در بازار، افزایش کارایی بازار و کاهش ریسک‌های معاملاتی کمک کند.

معایب استراتژی آربیتراژ مثلثی در بازار کریپتو

علاوه بر مزایای ذکرشده، آربیتراژ مثلثی معایب خاص خود را هم دارد، از جمله:

خطر اسلیپیج

آربیتراژ مثلثی ریسک اسلیپیج بالاتری دارد؛ زیرا در صورت بروز فرصت، باید معاملات را به صورت مکرر انجام داد. اسلیپیج، تفاوت بین قیمت هدف و قیمت واقعی است و اغلب زمانی رخ می‌دهد که شرایط بازار خیلی سریع تغییر می‌کند. از آنجایی که آربیتراژ مثلثی شامل چندین معامله می‌شود و به زمان نیز حساس است، ممکن است تا زمان تکمیل معامله سوم، آن هم به صورت دستی، اختلاف قیمت‌ها تغییر کرده باشد. این امر می‌تواند منجر به کاهش درآمد یا حتی ضرر شود.

زمان‌بندی

آربیتراژ مثلثی در موقعیت‌های ایدئال سودآوری بالایی دارد، اما برخی عوامل غیرقابل کنترل می‌توانند بر زمان‌بندی معاملات تأثیر بگذارند. برای مثال، ناکارآمدی عملکرد صرافی‌ها ممکن است باعث تأخیر در اجرای معاملات و نوسانات بازار شوند که می‌تواند نوسانات قیمت قبل از تکمیل معاملات را به همراه داشته باشد.

ریسک نقدینگی

اگر بازاری نقدینگی یا فعالیت معاملاتی کافی نداشته باشد، معامله‌گران ممکن است در تکمیل فرآیند آربیتراژ مثلثی دچار مشکل شوند. در واقع، اگر امکان خرید یا فروش دارایی‌ها با قیمت‌های مورد نظر وجود نداشته باشد، معامله‌گر متحمل ضرر خواهد شد.

آینده استراتژی آربیتراژ مثلثی در بازار ارزهای دیجیتال

توسعه فناوری و ظهور بازارهای مالی جدید می‌تواند بر کاربرد استراتژی آربیتراژ مثلثی تأثیر بگذارد. به عبارتی، استراتژی آربیتراژ مثلثی ممکن است با گذشت زمان، شکل پیچیده‌تری به خود بگیرد و در نتیجه، دقت و سرعت عمل بیشتری برای اجرای چنین معاملاتی نیاز خواهد بود.

از طرفی، در صورتی که معامله‌گران بیشتری به استفاده از استراتژی آربیتراژ مثلثی روی بیاورند، رقابت برای این فرصت‌ها افزایش می‌یابد و به طور بالقوه کسب درآمد از طریق آن دشوارتر خواهد شد. در این میان، عوامل دیگری مانند تغییرات در بازار ارزهای دیجیتال و مقررات مربوط به آن نیز می‌توانند سودآوری این استراتژی را تحت تأثیر قرار دهند.

در کل، با تداوم تکامل بازارهای مالی، معامله‌گران باید بتوانند به سرعت خود را با شرایط وفق دهند تا همچنان، فرصت کسب سود از روش‌هایی مانند آربیتراژ مثلثی را داشته باشند.

خلاصه مطلب

در این مقاله، به معرفی استراتژی آربیتراژ مثلثی و نحوه استفاده از آن در بازار ارزهای دیجیتال پرداختیم. همان‌طور که گفته شد، آربیتراژ مثلثی یک رویکرد معاملاتی پیچیده است که توسط معامله‌گران حرفه‌ای استفاده می‌شود. در این روش، معامله‌گران اختلاف قیمت بین سه ارز مختلف را شناسایی و با هدف کسب سود، آنها را به ترتیب خاصی خرید و فروش می‌کنند. در حالی که این استراتژی معاملاتی مزایای بسیاری دارد، اما استفاده از آن توسط کاربران مبتدی که مهارت یا تجربه کافی برای مدیریت ریسک ندارند، توصیه نمی‌شود.