آینده ارز دیجیتال و شبکه آربیتروم

پروتکل Arbitrum یکی از مهم‌ترین راهکارهای مقیاس‌پذیری شبکه اتریوم است. با افزایش حجم تراکنش‌های این پروتکل، امید زیادی به آینده ارز دیجیتال آربیتروم در بین سرمایه‌گذاران کریپتو به وجود آمده است. در این مقاله ابتدا ماهیت، مزایا و چالش‌های پیش‌ روی این رمزارز را بررسی خواهیم کرد و سپس به بررسی آینده آربیتروم و پیش بینی قیمت ارز دیجیتال Arbitrum خواهیم پرداخت.

خرید ارز دیجیتال با ۱۰ هزار تومان!

تو صرافی ارز پلاس میتونی فقط با ۱۰ هزار تومان و با کارمزد صفر، همه ارزهای دیجیتال رو معامله کنی!

همین الان شروع کن

تبلیغات

داستان اتریوم و بحران مقیاس‌پذیری

در تاریخ کریپتوکارنسی، سه بار کارمزد شبکه اتریوم (gas) افزایش چشمگیری داشته است. اولین بار در زمان صعود قیمت‌ها در سال ۲۰۱۷ بود. سپس در تابستان ۲۰۲۰ با گسترش صنعت دیفای (DeFi) شاهد افزایش کارمزد اتریوم بودیم و سپس در تابستان ۲۰۲۱ با اوج‌گیری NFT‌ها تعرفه GAS به شدت افزایش یافت. هر بار که این نرخ افزایش می‌یابد، صحبت‌ها در مورد راهکارها و بسترهای کاهش هزینه بیشتر می‌شود.

اتریوم یکی از مهم‌ترین بسترها برای میزبانی برنامه‌های غیرمتمرکز است و از طرفی دومین رمزارز برتر کریپتوکارنسی محسوب می‌شود. در نتیجه راهکارهای متنوعی برای «افزایش مقیاس‌پذیری» در شبکه اتریوم توسعه یافت. افزایش مقیاس‌پذیری به معنای بالا بردن توان عملیاتی شبکه برای کاهش زمان و کارمزد پردازش تراکنش‌ها است.

همه این چالش‌ها مربوط به فناوری بلاکچین و الگوی‌های اجماع است. ارزهای دیجیتال با هدف غیرمتمرکزسازی مبادلات مالی پدید آمدند. تراکنش‌های رمزارزی در بلاکچین انجام می‌شوند و اعتبارسنج‌ها داده‌ها را ذخیره و پردازش می‌کنند. بلاکچین‌های اولیه مثل بیت کوین و اتریوم، از الگوی اثبات کار (PoW) برای اجماع شبکه استفاده کرده‌اند. در این الگو ماینرها بلاک‌های جدید را ایجاد می‌کنند و حجم مشخصی از تراکنش‌ها در هر بلاک ذخیره و پردازش می‌شود.

در ابتدا محاسبه و پردازش داده‌ها به سرعت انجام می‌شد اما پس از استقبال مردم از رمزارزها، پروسه پردازش به مرور طولانی‌تر گردید. در نتیجه، رقابت بین کاربران برای پردازش تراکنش بیشتر شد و در نهایت شاهد افزایش کارمزد شبکه‌هایی مثل اتریوم بودیم.

افزایش مقیاس‌پذیری تنها راه چاره برای حل این مشکل است. از این رو، راهکارهایی مثل توسعه اتریوم ۲.۰، تغییر الگوی اجماع، شاردینگ، شبکه‌های لایه یک و لایه دو و … توسعه یافتند. پروژه‌هایی مثل سولانا و پولکادات، شبکه لایه یک محسوب می‌شوند که جایگزین اتریوم هستند. پروتکل آربیتروم (Arbitrum) نیز راهکار لایه دو (2L) است که روی شبکه اتریوم توسعه یافته است. در ادامه بررسی بیشتری روی تمام راهکارهای افزایش مقیاس‌پذیری خواهیم داشت.

راهکارهای لایه یک

راهکار لایه یک به معنای ایجاد یک شبکه اصلاح‌شده یا بهبودیافته برای افزایش مقیاس‌پذیری است. در واقع با استفاده از کدهای شبکه اصلی، شبکه جدیدی پدید می‌آید که مقیاس‌پذیری بیشتری دارد. مهاجرت از الگوی اثبات کار به اثبات سهام، کاهش مدت ایجاد بلاک‌های جدید، افزایش حجم بلاک‌ها و … جزو راهکارهای بهبود عملکرد شبکه برای افزایش مقیاس‌پذیری است. برای مثال شبکه سولانا تا ۵۰ هزار تراکنش در ثانیه (TPS) و شبکه پولکادات تا ۱۰۰۰ تراکنش در ثانیه را پردازش می‌کند. این در حالی است که شاخص TPS‌ برای اتریوم فقط ۱۶ تراکنش است!

به کمک فناوری شاردینگ (Sharding) نیز می‌توان بلاکچین را به چندین زنجیره تقسیم کرد تا سرعت پردازش تراکنش‌ها افزایش یابد. این فناوری در شبکه اتریوم ۲.۰ استفاده شده است. طبق اعلام ویتالیک بوترین، خالق اتریوم، استفاده از این فناوری به همراه مهاجرت به الگوی اثبات سهام می‌تواند ظرفیت شبکه اتریوم را تا ۱۰۰ هزار TPS‌ افزایش دهد.

راهکارهای لایه دو

راهکارهای لایه دو به کمک قراردادهای هوشمند توسعه می‌یابند و روی زنجیره اصلی فعال می‌شوند. این راهکارها بخشی از عملیات پردازشی را به خارج از زنجیره منتقل می‌کنند. در واقع کلید موفقیت این راهکارها برون‌سپاری است. زنجیره‌های جانبی (Sidechains)، پلاسما (Plasma)، کانال‌ها (Channels) و رول‌آپ‌ها (Rollups) انواع راهکارهای لایه دو هستند.

پروتکل Arbitrum یک رول‌آپ است. رول‌آپ‌ها با تجمیع تراکنش‌ها و استفاده از راهکارهای فنی فشرده‌سازی، سرعت پردازش را افزایش و کارمزد را کاهش می‌دهند. در این پروتکل الگوی اثبات اعتبار zk-SNARK برای هر گروه از تراکنش‌ها ایجاد می‌شود. به این پروتکل‌ها رول‌آپ اپتیمیستیک (optimistic rollups) هم گفته می‌شود. در شبکه آربیتروم فرآیند اثبات محاسبات تنها در صورتی انجام می‌شود که فعالیت نود (Node) مورد نظر، مشکوک به تقلب باشد. در نتیجه سرعت پردازش تراکنش‌ها در آربیتروم و سایر رول‌آپ‌های مشابه بسیار بالا است.

چرا می‌توان به آینده آربیتروم امیدوار بود؟

آینده آربیتروم بسیار روشن به نظر می‌رسد. این شبکه می‌تواند توازن مناسبی بین سه‌گانه اصلی بلاکچین، یعنی مقیاس‌پذیری، تمرکززدایی و امنیت، ایجاد کند. بسیاری از راهکارها و شبکه‌های ایجادشده می‌توانند مقیاس‌پذیری را افزایش دهند اما در تأمین امنیت یا تمرکززدایی چالش‌های جدی دارند. برای مثال سولانا توان عملیاتی بالایی دارد اما چون از تعداد محدودی نود برای پردازش استفاده می‌کند، تمرکززدایی کمی دارد. در نتیجه احتمال حملات ۵۱ درصدی در چنین شبکه‌هایی زیاد است.

از نظر ظرفیت پردازشی و توان عملیاتی، آربیتروم حدود ۴۰ هزار تراکنش در ثانیه را پردازش می‌کند. رسیدن به 40 هزار TPS یعنی توان عملیاتی این شبکه صدها برابر شبکه اصلی و ده‌ها برابر بلاکچین‌هایی مثل پولکادات است. از طرفی کارمزد تراکنش هم کمتر از یک‌پنجم گس اتریوم است. این پایان کار نیست و تیم توسعه Arbitrum اعلام کرده که همچنان روی کاهش کارمزدها کار می‌کند.

یکی دیگر از دلایل امیدواری به آینده Arbitrum سازگاری با ماشین مجازی اتریوم (EVM) است. توسعه‌دهندگان DApps‌ها نیازی به بازنویسی کدها برای انجام تراکنش در پروتکل آربیتروم و انتقال برنامه به این پروتکل ندارند.

دلیل دیگری که می‌تواند آينده شبکه آربیتروم را روشن نشان دهد، توسعه بر اساس اتریوم است. اتریوم یکی از مهم‌ترین پروژه‌های دنیای بلاکچین محسوب می‌شود که میزبان بیش از ۳ هزار برنامه غیرمتمرکز، پروژه دیفای، کالکشن NFT و … است. بنابراین راهکارهای مقیاس‌پذیری اتریوم فرصت‌های زیادی برای توسعه و پیشرفت خواهند داشت.

ارزش کل سرمایه بلوکه‌شده در Arbitrum به ۲.۳ میلیارد دلار می‌رسد که از این نظر ارزشمندترین شبکه در بین کل راهکارهای لایه ۲ محسوب می‌شود. تعداد زیادی از پلتفرم‌ها مثل یونی‌سواپ (Uniswap)، میکر (MakerDAO)، بالانسر (Balancer)، آوه (Aave) و … از شبکه آربیتروم پشتیبانی می‌کنند و روزبه‌روز هم تعداد این پلتفرم‌ها بیشتر می‌شود. هر چه تعداد این پلتفرم‌ها بیشتر شود، بیش از پیش می‌توان به آینده ارز دیجیتال آربیتروم امیدوار بود. بد نیست بدانید که حدود 50 درصد از میلیونرهای اتریوم (آدرس‌هایی با موجودی ETH حداقل 1 میلیون دلار آمریکا) از پروتکل Arbitrum نیز استفاده می‌کنند.

برای انجام تراکنش در شبکه آربیتروم، کافی است شبکه Arbitrum One را به کیف پول خود متصل کرده و سپس از طریق پل زدن، با این شبکه تعامل برقرار کنید.

چالش‌هایی که آینده Arbitrum را تهدید می‌کنند!

مهم‌ترین چالش آربیتروم، دوره خروج هفت روزه سرمایه از پروتکل است. کاربرانی که بخواهند دارایی خود را از پروتکل Arbitrum خارج و نقد کنند یا به شبکه دیگری انتقال دهند، باید هفت روز صبر کنند. نوسان ارزش، تقلب و … از جمله اتفاقاتی است که ممکن است در طول دوره هفت روزه رخ دهد.

علاوه بر این در پروتکل‌های اپتیمیسم، حداقل یک نود باید همیشه عملکرد صحیحی داشته باشد تا تقلب‌ها شناسایی شود. بنابراین دقت فرآیند ارزیابی در این پروتکل‌ها کمتر از شبکه اصلی است. در نهایت عدم همکاری صرافی‌ها و پلتفرم‌های معاملاتی مشهور با Arbitrum، دیگر چالش این پروتکل لایه دو است.

برخی معتقدند که با گسترش اتریوم ۲.۰ شاهد افول راهکارهای لایه دو خواهیم بود. البته این در حالی است که از نظر فنی، اتریوم ۲.۰ می‌تواند به راهکارهای لایه ۲ کمک کند تا عملکرد بهتری داشته باشند. در نتیجه این موضوع نه تنها یک چالش نیست، بلکه می‌تواند فرصت تلقی شود. قطعاً در سال‌های آینده شاهد افزایش استفاده از راهکارهای L2‌ خواهیم بود.

تاریخچه قیمت ارز دیجیتال آربیتروم

ارز دیجیتال آربیتروم (ARB) به تازگی در صرافی‌ها لیست شده است. عرضه این توکن از تاریخ ۲۳ مارس شروع شد و در ابتدا حدود 1.2 دلار قیمت داشت. در روزهای گذشته قیمت رمزارز ARB در بازه ۱.۱ تا ۱.۵ دلار نوسان داشته است. وجود چنین نوسان‌هایی در روزهای ابتدایی عرضه طبیعی به نظر می‌رسد. احتمالاً در هفته‌های آینده شاهد ثبات قیمت آربیتروم باشیم.

پیش بینی قیمت ارز دیجیتال آربیتروم

با توجه به روند مثبت بازار رمزارزها، پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۳ شاهد افزایش قیمت ارز دیجیتال ARB تا مرز ۲.۲۸ دلار باشیم. متوسط قیمت آربیتروم در سال جاری میلادی حدود ۱.۹ دلار پیش‌بینی شده است. طبق داده‌های وب‌سایت bitnation.co، قیمت توکن ARB تا سال ۲۰۲۵ می‌تواند به ۴.۸۱ دلار نیز برسد. متوسط قیمت ارز دیجیتال Arbitrum در سال‌های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ به ترتیب حدود 3.16 و 4.43 دلار تخمین زده شده است.

خلاصه مطلب

امیدواری زیادی به آینده آربیتروم و سایر رول‌آپ‌ها وجود دارد. اتریوم اولین شبکه‌ای بود که به رول‌آپ‌ها روی آورد اما در آینده شبکه‌های زیادی به راهکارهای لایه دو نیاز خواهند داشت. با افزایش تعداد تراکنش‌ها، قطعاً شاهد افزایش حجم نقدینگی در پروتکل Arbitrum خواهیم بود. اتریوم ۲.۰ نیز می‌تواند به افزایش سرعت آربیتروم کمک کند. با توجه به مزیت‌هایی مثل سرعت بالای پردازش، کارمزد کم، امنیت قابل قبول، همکاری‌های گسترده و … اگر این پروتکل بتواند بر چالش‌های فعلی غلبه کند، شاید در ۵ سال آینده به بزرگ‌ترین میزبان تراکنش‌های رمزارزی تبدیل شود.