فهرست مطالب
شاید تا امروز اخبار زیادی در مورد توکنهای غیرقابل تعویض شنیده باشید اما کاربرد NFT در پزشکی یکی از جدیدترین و جالبترین موضوعات در حوزه کریپتو است. این توکنها قابلیتهای بسیار متنوع و مفیدی دارند که اگر به درستی از آنها استفاده شود، میتوانند مشکلات زیادی را در صنایع مختلف حل کنند. پزشکی و سلامت یکی از مهمترین صنایع جهان است که بقای انسان در کره زمین را تضمین میکند. برای آشنایی بیشتر با توکن NFT و کاربرد آن در صنعت پزشکی با ما همراه باشید.
شک و تردیدها در مورد توکن NFT
زمانی که صحبت از NFTها در میان است، معمولاً مردم جهان به دو بخش تقسیم میشوند: طرفداران و مخالفان توکنهای غیرقابل تعویض (NFT). معمولاً واکنش مردم در مقابل تمام داراییهای نوظهور به همین صورت است. طرفداران NFT این پدیده اقتصادی را گامی در جهت گسترش خدمات مالی الکترونیک و ترفیع اکوسیستمهای غیرمتمرکز میدانند. در طرف مقابل مخالفان این داراییها معتقدند توکن غیرقابل تعویض و شبکههای بلاکچین دشمنی بزرگ برای محیط زیست هستند.
حجم بازار NFTها به ۶۹ میلیون دلار رسیده است. این توکنها با استفاده از فناوریهای پیشرفته و انرژی برق همچنان به پیشروی ادامه میدهند. امروزه شاهد کاربرد NFT در پزشکی نیز هستیم. با استفاده از توکنهای غیرقابل تعویض، بیماران روی دادههای درمانی خود مالکیت خواهند داشت. حتی آنها میتوانند از این طریق کسب درآمد کنند. معمولاً شرکتها با استفاده دادههای آماری و علمی بیماران درآمدهای قابل توجهی کسب میکنند.
با توجه به اینکه NFTها عمر کمی دارند، ممکن است قابلیتهای این داراییها در علم پزشکی چندان واضح نباشد. در ادامه با ماهیت توکنهای غیرمثلی و کاربرد NFT در پزشکی بیشتر آشنا میشویم.
توکن غیرمثلی (NFT) چیست؟
از نظر لغوی NFT به معنای توکن غیر قابل تعویض است. این نماد مخفف عبارت non-fungible token است. یک توکن غیرقابل تعویض یا غیرمثلی، گواهی یا سندی دیجیتال و منحصربهفرد است که در یک شبکه بلاکچین ثبت شده. برای ایجاد NFT باید از بلاکچینها استفاده کرد. این فرآیند شباهت زیادی به استخراج بیت کوین یا اتریوم دارد.
فناوری توکنهای NFT بر پایه شبکههای غیرمتمرکزی توسعه یافته که با استفاده از ماینرها (پردازشگرهای کامپیوتری) ایجاد میشوند. در ماههای گذشته استفاده از فناوری بلاکچین برای ایمنسازی دادههای درمانی و داروسازی آغاز شده است. بیماران و پزشکان بسیاری ترجیح میدهند اطلاعات علمی خود را به صورت رمزنگاریشده نگهداری کنند.
کاربرد NFT در پزشکی چیست؟
در سالهای گذشته NFTها تغییرات زیادی در دنیای هنر به وجود آوردهاند. حال به نظر میرسد این داراییها میتوانند نقش مثبتی در حوزه سلامت هم داشته باشند. این روزها مقالات و اخبار متعددی در مورد کاربرد NFT در پزشکی منتشر میشود. به کمک این فناوری بیماران کنترل کاملی بر اطلاعات پزشکی خود دارند.
با پیشرفت علم و تکنولوژی، حسگرها و اپلیکیشنهای حوزه سلامت و زندگی شخصی، دادههای مختلفی را به بیماران ارائه میدهند تا به سلامت جسمی و روحی آنها کمک کنند. با این حال پلتفرمهای ارائهدهنده این خدمات توسط شرکتهای خصوصی و متمرکز اداره میشود. بنابراین تمام اطلاعات در اختیار این شرکتها قرار گرفته است و میتوانند با استفاده از این دادهها درآمدهای قابلتوجهی کسب کنند. بسیاری از تحقیقات و پژوهشهای حوزه سلامت به کمک دادههای جمعیتی انجام میشود. بنابراین عجیب نیست اگر این اطلاعات قیمت بسیار گزافی داشته باشند.
بیماران و کاربران از اپلیکیشنها برای ارتقای سلامت و سبک زندگی خود استفاده میکنند اما برنده این بازی آنها نیستند. شرکتها و مؤسسات ارائهدهنده پلتفرمها، برندگان اصلی این اکوسیستم اقتصادی هستند. حالا برخی از فعالان حوزه کریپتو در تلاشاند تا با توسعه NFTها در بخش سلامت و پزشکی، امکان کسب درآمد برای بیماران را به وجود آورند. بدین ترتیب دیگر شرکتها نمیتوانند به راحتی و رایگان از دادههای بیماران استفاده کنند و باید هزینه این کار را به بیماران بپردازند.
پتانسیلهای NFT در حوزه ژنتیک
فرض کنید میخواهید یک کیت آزمایش DNA سفارش دهید تا بتوانید برنامه غذایی متناسب با خصوصیات ژنتیکی خود را طراحی کنید. شما میدانید پلتفرمهای دیجیتالِ تشخیص DNA اطلاعات را ذخیره میکنند و ممکن است به شرکت یا شخص دیگری بفروشند. با این حال شما برای به دست آوردن اطلاعات ژنتیکی خود و طراحی برنامه غذایی به آزمایش DNA نیاز دارید. پس احتمالاً کیت را خریداری میکنید و به موضوع مالکیت داده توجه نمیکنید.
شرکتها همین دادههای جزئی را تجمیع میکنند و سپس آنها را در قالب یک بانک اطلاعاتی عظیم به مؤسسات و گروههای محقق میفروشند. درآمد این کار به مراتب بیشتر از فروش کیت DNA است. از طرفی سود به دست آمده از این راه هیچگاه بین شرکتها و خریداران کیت تقسیم نمیشود.
حالا اگر اطلاعات ژنتیکی شما در یک توکن NFT ذخیره شده باشد، کار شرکت ارائهدهنده کیت برای فروش محرمانه دادهها بسیار سخت یا حتی غیرممکن خواهد شد. شما میتوانید مسیر ارسال و دریافت دادهها را با استفاده از توکن غیرمثلی ردیابی کنید. پس میدانید چه شرکتی اطلاعات را به چه گروهی فروخته است. بنابراین میتوانید ادعای دریافت سهم خود را داشته باشید؛ زیرا مالک آن دادهها شما هستید. بدین شکل از بیماری یا اطلاعات ژنیتیکی خود هم درآمد کسب میکنید.
شرکتهای Ovia و andMe23 که از بانکهای عظیم داده در حوزه ژنتیک محسوب میشوند، هیچگاه بیماران خود را در سود حاصل از فروش اطلاعات سهیم نکردهاند. این شرکتها همچنان با روشهای سنتی کسب درآمد میکنند اما اگر مجبور به پذیرش NFTها شوند یا توسعهدهندهای بتواند از توکنهای غیرقابل تعویض برای ثبت اطلاعات بیماران این شرکتها استفاده کند، کاربران نیز در درآمدها سهیم میشوند.
آیا NFT میتواند صنعت سلامت را متحول کند؟
هنوز شک و تردیدهای زیادی در مورد کاربرد NFT در پزشکی وجود دارد. مخصوصاً زمانی که صحبت از ورود توکنهای غیرمثلی به دنیای ژنتیک میشود، نگرانیها و چالشهای زیادی در ذهن کارشناسان، توسعهدهندگان و متخصصان سلامت به وجود میآید.
برخی استارتآپها مثل شرکت Aimedis شروع به توسعه NFT پزشکی کردهاند. به کمک این NFTها کاربران میتوانند در معاملات مربوط به دادههای خود شرکت کنند. همچنین اپلیکیشن Go که توسط شرکت Enjin توسعه یافته است، امکان جمعآوری دادههای سلامت فردی از برنامههایی مثل Apple Health ،Google Fit و Fitbit را در اختیار کاربران قرار میدهد. علاوه بر این، امکان خرید و فروش توکنهای NFT در بازارهای آزاد نیز فراهم است.
با وجود تمام این مزیتها اما چالشهایی بر سر راه ورود NFTها به دنیای پزشکی وجود دارد. اولین چالش مربوط به مصرف بالای انرژی برای توسعه توکنهای غیرمثلی است. علم پزشکی تلاش میکند به سلامت مردم کمک کند اما بلاکچین و رمزارزها تولیدکننده گازهای گلخانهای هستند. بنابراین روند پیشرفت این دو حوزه با هم در تضاد است. از طرفی هزینه انرژی روزبهروز بیشتر میشود و ممکن است تا چند سال دیگر ایجاد یک NFT توجیه اقتصادی نداشته باشد. البته در ماههای اخیر روشهایی برای طراحی NFTها معرفی شده است که مصرف انرژی بسیار کمی دارند.
باید به این موضوع توجه کرد که شرکتهای ارائهدهنده خدمات سلامتی احتمالاً میل چندانی به استفاده از NFT نداشته باشند. این تغییر موجب کاهش درآمد آنها خواهد شد.
به طور کل توکنهای غیرقابل تعویض در سالهای ابتدایی حیات خود هستند و قطعاً دچار تغییر و تحولات زیادی خواهند شد. پتانسیلهای این توکنها غیرقابل انکار است اما هنوز چالشهای فنی، تجاری و امنیتی زیادی در این مسیر وجود دارد.
خلاصه مطلب
موارد زیادی را میتوان به عنوان کاربرد NFT در پزشکی نام برد اما هنوز شبهات زیادی در مورد تلفیق این حوزه از تکنولوژی با دنیای سلامت وجود دارد. توکنهای غیرمثلی میتوانند مالکیت دادهها در دنیای پزشکی را سر و سامان ببخشند و موازنه را به سود بیماران تغییر دهند. با این حال مشکلات فنی و موانع تجاری زیادی در این مسیر وجود دارد. باید دید NFT میتواند یکی از تخصصیترین صنایع جهان را متحول کند یا خیر؟
دیدگاه خود را ثبت کنید