مدل انباشت به جریان چیست؟ آشنایی با مدل S2F و پلن بی

مقدمه

اقدام به سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال، با توجه به ماهیت پُرنوسان این بازار اندکی دشوار به نظر می‌رسد. استفاده از معیاری مانند مدل انباشت به جریان می‌تواند در مسیر غلبه بر این دشواری مفید واقع شود. در این مقاله قصد داریم با زبانی ساده مفهوم مدل انباشت به سرمایه یا همان مدل F2S را توضیح دهیم.

مدل انباشت به جریان (F2S) چیست؟

سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال نیز مانند بازار سهام بر پیش‌بینی افزایش قیمت دارایی‌های مختلف استوار است. مدل انباشت به جریان بر همین مبنا عمل می‌کند. نسبت انباشت به جریان عددی است نمایانگر تعداد سال‌هایی که طول می‌کشد عرضۀ یک منبع طبیعی، با فرض نرخ تولید فعلی، به مقدار انباشت (عرضه) فعلی خود برسد. هر چه این عدد بیشتر باشد، قیمت نیز معمولاً بالاتر است.

مدل S2F بیت کوین از لحاظ تاریخی با قیمت BTC همبسته است و باعث شده این مدل روش محبوبی برای پیش بینی قیمت بیت کوین باشد. مدل انباشت به جریان بر واقعیتی در مورد بیت کوین مبتنی است: کمیابی بیت کوین قیمتش را افزایش می‌دهد و این مدل با ارزیابی کمیابی بیت کوین، قیمت را پیش‌بینی می‌کند. مدل انباشت به جریان، به زبان ساده روشی برای اندازه‌گیری کمیابی یک منبع مانند طلا یا هر دارایی است که عرضه آن دچار کمیابی باشد.

نیک سابو (Nick Szabo)، رمزنگار و کارشناس علوم رایانه‌ای بر این باور است که کمیابی باعث بالا‌ رفتن قیمت یک دارایی می‌شود. اما بیت کوین چگونه دچار کمیابی است؟ تکنولوژی اساسی بیت کوین به گونه‌ای طراحی شده که عرضه این طلای دیجیتال را طی زمان کاهش بدهد و در نتیجه کمیابی افزایش می‌یابد.

در فرآیند تأیید تراکنش‌های بیت کوین، به ماینری که در ساخت بلاک‌ها همکاری می‌کند پاداش داده می‌شود. این پاداش به ازای هر 210 هزار بلاک که ساخته شود، نصف خواهد شد (به فرآیند «هاوینگ» معروف است.) و این فرآیند ادامه خواهد یافت. تجربه ثابت کرده «فرآیند هاوینگ» با کاهش عرضه، باعث شده قیمت بیت کوین سر به فلک بکشد. با توجه به این نکته، سرمایه‌گذاران می‌توانند از این فرصت استفاده کنند.

فرمول و نمودار مدل انباشت به جریان

فرمول انباشت به جریان با تقسیم انباشت یا همان عرضه کل یک دارایی مثل بیت کوین بر عرضه سالیانه آن به دست می‌آید.

SF = stock / flow

حالا مثالی می‌زنیم تا درک مطلب آسان‌تر شود. اگر انباشت بیت کوین 18,847,331 واحد BTC باشد _که حدود 89 % از عرضۀ کل است_ و جریان آن، یعنی میزان عرضه سالیانه 328,500 واحد BTC باشد، در این صورت برای به دست آوردن این نسبت این دو مقدار را بر هم تقسیم می‌کنیم و 57.374 به دست می‌آید. این عدد نمایانگر این است اگر با نرخ عرضۀ فعلی بیت کوین استخراج شود، 57 سال طول خواهد کشید تا به مجموع بیت کوین های تولیدشده برسیم. اما فرآیند هاوینگ این مقدار را افزایش خواهد داد و با کاهش عرضه، به افزایش کمیابی و بالا‌ رفتن قیمت منجر خواهد شد.

نمودار مدل انباشت به جریان نیز از دو محور تشکیل شده است. محور افقی نمایانگر زمان و محور عمودی بیانگر مقدار این نسبت است. خط قرمز، قیمت بیت کوین بر حسب دلار را نشان می‌دهد. در تصویر بالا همبستگی میان مقدار انباشت به سرمایه با قیمت بیت کوین مشخص است.

چطور از مدل انباشت به جریان برای سرمایه‌گذاری استفاده کنیم؟

در مدل S2F هنگامی که نسبت انباشت به جریان افزایش می‌یابد، قیمت نیز افزایش خواهد یافت. این رابطه می‌تواند سرمایه‌گذاران را در تصمیم‌گیری خود یاری کند. اگر عدد به‌دست‌آمده زیاد باشد، مثلاً 50 یا بیشتر، نمایانگر کمیابی نسبی شدید است و به دنبال آن قیمت نیز بالا خواهد کشید. سرمایه‌گذار می‌تواند از فرصت استفاده کند و بخشی از بیت کوین های خود را بفروشد. برعکس این حالت هم صادق است.

محدودیت‌های مدل انباشت به جریان چیست؟

مدل انباشت به جریان در کنار محاسنی که در پیش بینی قیمت بیت کوین دارد، دارای محدودیت‌هایی نیز هست:

• این مدل تنها به سمت عرضه توجه دارد و از تقاضا غافل است. حتی اگر این نسبت طی فرآیند هاوینگ افزایش یابد و عرضه را کاهش دهد، در صورتی که با افت تقاضا روبه‌رو شویم، قیمت نیز ریزش می‌کند.
• مدل S2F در پیش‌بینی قیمت فاکتور بسیار مهم نوسانات بازار ارزهای دیجیتال را لحاظ نمی‌کند.
• پدیده قوی سیاه نظریه‌ای است در اقتصاد که بیان می‌کند پدیده‌های پیش‌بینی‌ناپذیر می‌توانند پیامد‌های مهمی به ‌ویژه در قیمت یک دارایی داشته باشند. قیمت بیت کوین نیز می‌تواند تحت‌تأثیر عواملی مانند اعلام ممنوعیت معاملات از سوی نهادهای سیاست‌گذار باشد و این مدل نمی‌تواند چنین چیزی را در نظر داشته باشد.

سخن پایانی

مدل انباشت به جریان برای بیت کوین نمایانگر رابطه میان کمیابی و قیمت این ارز دیجیتال است. وقتی عدد بالا است (50 و بالاتر) یعنی کمیابی بالا است و طبق قانون عرضه و تقاضا قیمت بالاتر خواهد رفت. مدل S2F با اینکه می‌تواند مورد استفاده سرمایه‌گذاران قرار بگیرد اما محدودیت‌هایی هم دارد: طرف تقاضا و همچنین نوسانات بازار بیت کوین را در نظر نمی‌گیرد و نسبت به عوامل بنیادینی مثل اعلام ممنوعیت معاملات، بی‌تفاوت است.