در دو سال اخیر، به ویژه پس از خرید و تغییرات جنجالی در شبکه X (توییتر سابق) به دست ایلان ماسک در اواخر سال ۲۰۲۲، موج جدیدی از پروتکلهای اجتماعی غیرمتمرکز ظاهر شده است. این پلتفرمها با هدف استفاده از قدرت شفاف و غیرقابل سانسور فناوری بلاکچین، به دنبال ایجاد انقلاب در تجربه آنلاین کاربران هستند. پلتفرم فارکستر (Farcaster) یکی از این شبکهها است که با ارائه قابلیتهای جذاب و بهروزرسانیهای مداوم، هزاران کاربر جدید را جذب و توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. اما چرا جامعه کریپتو نسبت به این جایگزین تازهنفس توییتر چنین هیجانزده است؟ فارکستر چگونه میتواند آینده شبکههای اجتماعی را متحول کند؟ با ما در ادامه این مطلب همراه باشید تا با شبکه غیرمتمرکز Farcaster بیشتر آشنا شویم.
پلتفرم فارکستر چیست؟
فارکستر یک پروتکل شبکه اجتماعی است که به دست دن رومرو (Dan Romero) و وارون سرینیواسان (Varun Srinivasan)، دو نفر از اعضای سابق کوینبیس، در سال ۲۰۲۰ تأسیس شد. این پروتکل بر بستر اپتیمیسم، یک راهحل لایه ۲ برای افزایش مقیاسپذیری بلاکچین اتریوم، ساخته شده است. در اکوسیستم عمومی و غیرمتمرکز فارکستر، کاربران میتوانند مجموعهای از اپلیکیشنهای یکپارچه ایجاد کنند که هر کدام وظایف مختلفی را در حوزه شبکههای اجتماعی انجام میدهند.
محبوبترین اپلیکیشنی که روی شبکه فارکستر ساخته شده، وارپکست (Warpcast) است. این اپلیکیشن شبیه به توییتر عمل میکند و کاربران میتوانند پستهایی به نام کست (cast) بنویسند، دیگر کاربران را دنبال کنند و پستهای آنها را لایک کرده یا به اشتراک بگذارند (ریکست کنند). با اینکه تعداد اپلیکیشن زیادی در حال حاضر روی پلتفرم فارکستر فعال هستند، اما طبق دادههای زنجیرهای موجود در پلتفرم دون (Dune)، وارپکست تقریباً نیمی از تمام ثبتنامها در کل این پروتکل را به خود اختصاص داده است.
بیشتر حسابهای کاربری محبوب در پلتفرم Farcaster متعلق به چهرههای برجسته در دنیای کریپتو هستند؛ مانند: ویتالیک بوترین (خالق و همبنیانگذار اتریوم)، تیم بیکو (یکی از توسعهدهندگان اصلی اتریوم) و جسی پولاک (خالق شبکه Base).
همانند سایر پروتکلهای اجتماعی غیرمتمرکز، شبکه فارکستر نیز ویژگیهای کلیدی مانند عدم سانسور، کنترل بر دادهها و قابلیت ارتباط یکپارچه حسابهای کاربری در تمام اپلیکیشنهای ساختهشده روی این شبکه را ارائه میدهد. این امر برخلاف عدم ارتباطپذیری بین حسابهای کاربری در پلتفرمهایی مانند توییتر و اینستاگرام است.
یکی از عناصر دیگری که فارکستر را از سایر پروتکلهای اجتماعی متمایز میکند، تأکید این شبکه بر حذف فعالیت رباتها است. برای این منظور، کاربران باید مبلغ ۵ دلار را به عنوان هزینه ثبتنام پرداخت کنند که هدف آن، جلوگیری از ایجاد حسابهای اسپم است. علاوه بر این، کاربران فقط میتوانند تعداد محدودی کست در اپلیکیشنهای Farcaster منتشر کنند که به بستههایی به نام «واحدهای ذخیرهسازی» وابسته است.
هر واحد ذخیرهسازی، که به قیمت ۵ دلار به فروش میرسد، به کاربر اجازه میدهد تا ۵ هزار کست، ۲۵۰۰ واکنش و ۲۵۰۰ لینک یا عکس را در یک دوره یکساله منتشر کند. کاربرانی که مایل به خرید واحدهای ذخیرهسازی اضافی برای ارسال پست بیشتر هستند، میتوانند از طریق یک فرآیند نسبتاً فنی و پیچیده این کار را انجام دهند. ساختار این واحدهای ذخیرهسازی، به منظور جلوگیری از پر شدن اپلیکیشنهای فارکستر با میلیونها کامنت و لایک رباتی که شبکههای اجتماعی سنتی مانند توییتر را تحت تأثیر قرار میدهند، طراحی شده است.
اما بیتردید، نوآوریای که بیشترین محبوبیت را در Farcaster به خود اختصاص داده، فریم (Frames) نام دارد که مسیر این پروتکل را یکشبه متحول کرده است.
فریم چیست؟
فریم یک ویژگی جدید در پلتفرم فارکستر است که در تاریخ ۲۶ ژانویه امسال معرفی شد. این ویژگی به کاربران اجازه میدهد که مجموعهای از وظایف را، هم به صورت درونزنجیرهای (on-chain) و هم خارج از زنجیره (off-chain)، در اپلیکیشنهای فارکستر انجام دهند، بدون اینکه نیاز باشد به یک سرویس شخص ثالث مراجعه کنند.
به عنوان مثال، در وارپکست، کاربران هنگام مرور فید پستها (کستها) میتوانند روی یک فریم که توسط فردی که دنبال میکنند ارسال شده، کلیک کنند و به مجموعهای از وظایف بپردازند؛ از جمله: مینت (ضرب) توکنهای غیرقابل تعویض (NFT)، مرور یک گالری هنری، بازی کردن، اشتراک در خبرنامهها و خرید آنلاین. همه این کارها بدون ترک کردن فید انجام میشوند.
فریمها توسط سیستم احراز هویت EdDSA فارکستر که زیرساخت کل این اکوسیستم به شمار میرود، پشتیبانی میشوند. طبق گفته دن رومرو، همبنیانگذار شبکه فارکستر، این ساختار احتمال تخلیه کیف پول، جعل هویت و سایر حملات مخرب مرتبط با دنیای کریپتو را از بین میبرد.
در ابتدا، قابلیتهای درونزنجیرهای فریمها به شبکههای مرتبط با اتریوم محدود بود. اما، به گفته بنیانگذاران Farcaster این پروتکل اکنون گسترش یافته و از سولانا نیز پشتیبانی میکند.
تنها چند روز پس از معرفی فریمها، پلتفرم فارکستر به شدت محبوب شد. بر اساس دادههای پلتفرم دون، این اکوسیستم که در ماههای قبل از آن به طور معمول حدود ۲ هزار کاربر روزانه داشت، به سرعت و با افزایش بیش از ۱،۳۰۰ درصدی فعالیتها، به بیش از ۲۸ هزار کاربر روزانه رسید.
حجم پستها و لایکها در این پلتفرم نیز در همان دوره به طور چشمگیری افزایش یافت و از میانگین ۱۰۰ هزار تعامل روزانه در چند هفته قبل از آن، به بیش از ۲.۳ میلیون تعامل روزانه رسید.
به طور کلی، تاکنون بیش از ۶۶۰ هزار کاربر در شبکه اجتماعی فارکستر ثبتنام کردهاند. اگر چه این رقم در مقایسه با تعداد کاربران شبکههای اجتماعی مرسوم کمتر است، اما همچنان یک نقطه عطف قابل توجه برای یک شبکه آنچِین محسوب میشود که هنوز کاربران ناآشنا با حوزه فناوری را به خود جذب نکرده است.
خلاصه مطلب
شبکه اجتماعی فارکستر با ارائه ویژگیهای نوآورانه مانند فریمها و تکیه بر ساختار غیرمتمرکز خود، توانسته است در مدت کوتاهی توجه بسیاری از علاقهمندان به دنیای کریپتو را به خود جلب کند. این پلتفرم با تمرکز بر امنیت و کاهش فعالیتهای رباتی، امکاناتی را فراهم میکند که تجربهای بینظیر و منحصربهفرد از شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز را ارائه میدهد.
با افزایش روزافزون تعداد کاربران و توسعه قابلیتهای جدید، پلتفرم Farcaster به سرعت در حال تبدیل شدن به یک جایگزین جذاب برای پلتفرمهای اجتماعی مرسوم است. اگرچه هنوز چالشهایی برای جذب کاربران کمتخصص در حوزه فناوری وجود دارد، اما این پروتکل با تلاشهای مداوم خود در حال شکل دادن به آینده شبکههای اجتماعی در دنیای دیجیتال است. بنابراین، اگر به دنبال تجربهای جدید و امن در دنیای شبکههای اجتماعی هستید، میتوانید به جامعه فارکستر بپیوندید.
دیدگاه خود را ثبت کنید